Aandacht voor oudere migranten met dementie

Vorige week 12-14 maart vond de traditionele annual meeting van ENIEC plaats, dit jaar in Bristol, Engeland. Voor mij de eerste keer als nieuw lid.

ENIEC (European Network on Intercultural Elderly Care) is een non-profit Europees netwerk van professionals, op persoonlijke titel, met als doel goede persoonsgerichte zorg voor oudere migranten en minderheden in Europa te stimuleren. Ze delen onderzoeken, ideeën en ervaringen.

Ik was onder de indruk van de betrokkenheid en bevlogenheid van een groot divers gezelschap uit de wetenschap en de praktijk en met verschillende achtergronden.

De bijdrage van de hosting organisatie Bristol Black Carers heeft nog een keer bevestigd dat een burgerinitiatief kan uitgroeien tot een serieus netwerk en organisatie. Zij maken verschil in de zorg voor ouderen met een migratiegeschiedenis, maar ook in de begeleiding van jongeren. Zij organiseren o.a. kleinschalige zorg met beperkte middelen. De zorgverleners werken vanuit het hart en denken niet institutioneel. Zij zijn voor hun werkwijze beloond met veel prijzen.

Ook in Nederland is er, gelukkig, groeiende aandacht voor ouderen met een migratie achtergrond of uit een minderheidsgroep. Veel van hen hebben onvoldoende kennis van de mogelijkheden en vinden het moeilijk de stap te maken naar een zorginstelling, of missen een bepaalde aansluiting met het aanbod dicht bij hen.

Tijdens de meeting vonden veel interessante gesprekken plaats die mij meer aan het denken hebben gezet en die op verschillende manieren en plekken verdere uitwerking krijgen. Een aantal punten die ik heb meegenomen zijn:

• Je kunt veel discussiëren over de definitie van ‘migranten’ of ‘minderheden’, maar het gaat in essentie om mensen die vanwege hun achtergrond en geschiedenis niet vanzelfsprekend aansluiting met of toegang vinden tot de mogelijkheden voor zorg en ondersteuning
• Zorg door familie vindt nog steeds veel plaats, maar op een bepaald moment is het niet houdbaar of verantwoord. Dan moet er een combinatie worden gevonden met professionele zorg
• Ja je moet aandacht hebben voor ‘minderheden’ maar de essentie blijft dat er behoefte is aan persoonlijke benadering. Dat geldt in het algemeen voor alle ouderen en niet alleen voor specifieke groepen
• Een valkuil is dat zorgverleners, vanuit goede bedoelingen, gaan handelen vanuit stereotypering of vooroordeel. Maar, zoals dat ‘de oudere’ niet bestaat, ‘de oudere migrant’ bestaat ook niet. De persoonlijke behoeften moeten altijd leidend zijn. Religie, moedertaal, culturele achtergrond en geboorteland kunnen gemeenschappelijke kenmerken zijn van een aantal ouderen, maar hoeven niet te betekenen dat ze dan ook automatisch aansluiting vinden met elkaar en bijvoorbeeld samen in een groep kunnen wonen of andere activiteiten doen. Hoe dementie of een ander ziektebeeld zich bij iemand uit speelt ook belangrijke rol
• We moeten onderzoek blijven doen naar de vraag of deze groep ouderen inderdaad andere wensen en behoeften hebben voor zorg en huisvesting, en vervolgens dit vertalen naar de juiste persoonsgerichte zorg en aanbod van woonconcepten.